Opzet van de Najaarsnota
Voor u ligt de Najaarsnota 2024. Dit is, na de voorjaarsnota, het tweede bijstellingsproduct van het boekjaar 2024.
In november 2024 wordt dit product door Provinciale Staten behandeld in een Statenvergadering. De
totstandkoming van dit product kent echter een lange doorlooptijd, mede door het zomerreces. Het gevolg
daarvan is dat veel van de nu opgenomen bijstellingen zijn gebaseerd op de stand van zaken van mei/juni. In het
onderdeel 'Eventuele mee- en tegenvallers' is daarom een nadere toelichting opgenomen op ontwikkelingen die
een mogelijk financieel effect hebben en die pas bij de jaarstukken 2024 tot uitdrukking zullen komen.
Deze najaarsnota bevat bijstellingen die starten in het boekjaar 2024. Waar de ontwikkeling invloed heeft op de
jaren ná 2024 zijn deze ook in de Najaarsnota 2024 verwerkt. Een voorbeeld hiervan betreft de ontwikkeling van
de uitkering uit het provinciefonds. Dergelijke meerjarige bijstellingen zijn in de 3e W-vraag "Wat mag dat
kosten?" in de ambities expliciet toegelicht.
In deze Najaarsnota 2024 presenteert het college van Gedeputeerde Staten het actuele financieel perspectief en
het daaruit voortvloeiende meerjarenbeeld. Dat geldt als startpunt voor de Begroting 2025. Die begroting wordt
gelijktijdig met deze najaarsnota aan Provinciale Staten toegestuurd. In die begroting zijn diverse voorstellen
opgenomen die het meerjarig financieel beeld beïnvloeden ten opzichte van de stand die in deze najaarsnota is
gepresenteerd. Voor de omvang van de begroting ná 2024 en de daarbij behorende begrotingssaldi adviseren wij
u om de Begroting 2025 te raadplegen.
Voor beide producten geldt dat deze zelfstandig leesbaar moeten zijn, ook op de website. Een aantal onderdelen
komt om die reden opnieuw terug in dit document zonder dat hier een wijziging op plaatsvindt. Als gevolg hiervan
is de omvang van het papieren boekwerk relatief dik voor een bijstellingsproduct.
Waar zijn de bijstellingen opgenomen?
Provinciale Staten voert zijn budgetrecht uit op de doelen. Daarom stelt Provinciale Staten de budgetmutaties
vast zoals die zijn opgenomen binnen de ambities onder de 3e W-vraag: "Wat mag dat kosten?". Indien
noodzakelijk is er ook een beleidsmatige toelichting opgenomen bij de 2e W-vraag: "Wat gaan we doen om het
beleidsdoel te realiseren?"
Als er ten opzichte van de begroting geen wijzigingen zijn dan is er standaard een zin opgenomen dat er geen
wijzigingen hebben plaatsgevonden.
Voor de leesbaarheid zijn in het ambitieplan de teksten van de ambities en doelen overgenomen vanuit de
Voorjaarsnota 2024. Voor de beleidsprestaties zijn de namen blijven staan maar niet de tekst zoals in de Voorjaarsnota
was opgenomen.
Opbouw van een ambitie
De ambities in de P&C producten kennen een uitwerking in 3 niveaus (de 3 W's):
- Beleidsdoelen (PS) - 1e W-vraag: W at willen we bereiken?
- Beleidsprestaties (GS) - 2e W-vraag: W at gaan we doen om het beleidsdoel te realiseren?
- Hoeveel middelen zetten we daarvoor in - 3e W-vraag: W at mag dat kosten?
Provinciale Staten stellen de uitwerking van de ambities en beleidsdoelen vast inclusief de middelen die hiervoor op het niveau van het beleidsdoel beschikbaar worden gesteld. Gedeputeerde Staten stellen de uitwerking van de beleidsprestaties en de middelen die daarvoor beschikbaar worden gesteld vast.
Classificatie bijstellingen
In deze najaarsnota zijn diverse bijstellingen opgenomen. Om de leesbaarheid te vergroten en de besluitvorming door Provinciale Staten te faciliteren is in de toelichting op de 3e W-vraag ‘Wat mag dat kosten?’ per bijstelling een classificatie toegevoegd.
Classificatie | Toelichting |
|---|---|
Nieuw besluit | Dit betreft bijstellingen die het gevolg zijn van nieuw beleidvoor niet eerder vastgestelde doelen of niet eerder vastgestelde activiteiten of middelen bedoeld om deze doelen te bereiken. Nieuw wil in de praktijk zeggen, dat wij deze activiteiten nog niet doen en dat wij hier nog geen middelen voor beschikbaar hebben gesteld. In deze categorie zijn ook begrotingswijzigingen opgenomen over de actualisatie van bestaand beleid in de vorm van intensivering of heroverweging/scope wijzigingen. Het gaat hierbij om actualisatie van activiteiten of de inzet van middelen binnen een bestaand takenpakket, gericht op het bereiken van vastgestelde doelstellingen. |
Bestaand beleid | Dit betreft bijstellingen die het gevolg zijn van reeds in PS aangenomen Statenvoorstellen, moties of amendementen en die nu financieel-administratief worden verwerkt in dit P&C-product. Dit kunnen bijstellingen zijn als gevolg van indexeringen, doorschuiven van middelen, autonome ontwikkelingen, etc. Daarnaast valt hieronder ook de aframing van bestaande budgetten. |
Getalnotatie (v) en (n)
In de toelichting op de 3e W-vraag 'Wat mag dat kosten?' is per bijstelling in de titel aangegeven wat het financiële effect van die bijstelling is. Dit moet als volgt worden gelezen:
- Een (v) betekent dat de lasten worden verlaagd en/of de baten worden verhoogd;
- Een (n) betekent dat de lasten worden verhoogd en/of de baten worden verlaagd.
Per bijstelling is vervolgens aangegeven hoe dit financiële effect wordt verwerkt. Bijvoorbeeld dat het verrekend wordt met een daarvoor ingestelde reserve, een bijbehorende specifieke uitkering of met het begrotingssaldo.
Lastencategorieën
In deze Najaarsnota wordt in het samenvattend financieel beeld, en daarnaast in elke ambitie bij de 3e W-vraag 'Wat mag dat kosten?', inzicht gegeven in de opbouw van de lasten via een grafiek. De lasten zijn daarbij onderverdeeld in vier categorieën:
- Arbeidskosten: betreft de loonkostenformatie zoals opgenomen onder A in de paragraaf Arbeidscapaciteit
- Kapitaallasten: betreft de kapitaallasten als gevolg van een investering
- Subsidies en inkomensoverdrachten: betreft de lastneming van subsidies en daarnaast bijdragen aan met name andere overheidsinstellingen
- Overige lasten: betreft de lasten die niet gerekend worden tot de hiervoor genoemde categorieën. Dit betreft o.a. uitgaven voor planmatig en groot onderhoud, externe inhuur, beleidsmatige onderzoeken, software licenties, stortingen in voorzieningen, afwaarderingen van aangekochte gronden, te betalen belastingen, gas/water/licht, en diverse overige uitgaven.
De categorie 'subsidies en inkomensoverdrachten' vormt een omvangrijk deel van de provinciale begroting. In deze categorie zijn de lasten begroot van subsidies, waaronder de concessie voor het openbaar vervoer. Daarnaast zijn hierin ook de bijdragen opgenomen die de provincie verstrekt aan andere overheidsinstellingen, zoals de omgevingsdiensten. Dergelijke bijdragen worden in de verslaggevingsregels (Iv3) aangeduid als 'inkomensoverdrachten'.